Gizli iş piyasası;
hiçbir zaman duyurusu yapılmayan,

kamuya açık olarak listelenmeyen veya

işe alım uzmanları tarafından ilan edilmeyen;
bunun yerine, dahili adaylar veya yönlendirmeler aracılığıyla doldurulan

boş pozisyonlar için kullanılan bir terimdir.

Gizli iş piyasası pozisyonlarının kesin yüzdesi bilinmemekle birlikte,

bazı sektör uzmanları; tüm pozisyonların yarısından fazlasının,

duyurulmadan doldurulduğuna inanıyor.

Haksız da sayılmazlar…

Çünkü; artık birçok iş, geleneksel iş arama yerine, ağ oluşturma yoluyla bulunuyor.  

İşverenler neden gizli iş piyasasını kullanır?

İşverenler; şu nedenlerden dolayı, gizli iş piyasasını tercih ederler: 

• Bazı şirketler işe alım kararlarını mümkün olduğunca sessiz tutmak ister,

bu nedenle; çevrimiçi iş ilanı vermekten kaçınırlar.

Örneğin; şirket yeni bir şube açıyor ve bu bilgiyi henüz kamuoyu ile paylaşmak istemiyor olabilir.  

• Şirketlerin, gizli iş piyasasına güvenmelerinin bir başka nedeni;

rekabet avantajını korumaktır.

Yeni bir pazar yerine veya şehre taşınan şirketler;

genellikle açık pozisyonlar yayınlayarak, rakiplerine elini göstermek istemezler.

• Bir yöneticinin işten çıkarılma riskiyle, karşı karşıya kalabileceği durumlar vardır.

İnsan kaynakları departmanı, kişinin işini kaybedebileceğini kimsenin bilmesini istemez.

Şirket bir iş ilanı yayımlarsa,
hedeflenen kişinin veya onu tanıyan birinin;

iş ilanının, yöneticinin yerini almak için yayımlandığını anlaması, kolaylaşır.

Bu nedenle;

şirketler, yönetici değişikliğini ihtiyatlı bir şekilde gerçekleştirmek isteyebilirler. 

• Şirket içinde yeni bir departman oluşturulduğunda ya da;
yeni bir role ihtiyaç olduğunda,

şirket; hiç kimsenin terfi almak için yeterli becerilere sahip olmadığından yola çıkarak,

ekibin öfkesini çekmemek için işe alımları bir sır olarak saklamak isteyebilir.

Mevcut çalışanlar iş ilanını tanırsa, bu durum öfkeye neden olabilir.

Neden kendilerine bir görüşme bile teklif edilmediğini ve

doğrudan dışarıdan birini bulmaya gidildiğini, öğrenmek isteyebilirler. 

• Birçok işveren;

iş bulma sitelerinin uzun ve pahalı sürecinden kaçınmak için

gizli iş piyasasını kullanır.

• Gizli iş piyasası güvenilir bulunur.

Çünkü; tavsiye ile gelen iyi adaylara güvenme rahatlığı içerir.

Gizli iş piyasasına nasıl dahil olunur? 

Gizli iş piyasasına aşina olmayan insanlar;
gizli iş zulasından dışlanmış hissetmemek için neler yapmalılar? 

• Yeni insanlarla bağlantı kurmak, gizli iş piyasasına girmenin en önemli yollarından biridir.

• Kişisel bağlantılarınızı göz ardı etmeyin;

aile üyelerinizi, arkadaşlarınızı, sınıf arkadaşlarınızı ve komşularınızı

yeni fırsatlar aradığınız konusunda uyarmanın; yeni fırsatlar yaratabileceğini unutmayın.  

• Geleneksel ağınızın dışından gelen davetlere evet deyin.

Tanımadığınız insanlara kendinizi tanıtın.

Gizli iş piyasasına dahil olmak için

network bağlantılarınızı genişletin ve

mesleki hedeflerinizi paylaşacağınız fırsatları bulun. 

• İlgilendiğiniz şirketleri, LinkedIn'de takip edin.

• Çalışmak istediğiniz şirketlerin kısa bir listesini yapın.

Ardından; bu şirketlerde karar vericilerin kimler olduğunu anlayın.

İlgilendiğiniz ekiplerde çalışan insanlar,

potansiyel patronunuzun kim olacağı,

işe alım görevlileri ve insan kaynakları yöneticileri gibi… 

• Deneyiminize ve ilgi alanlarınıza uygun mevcut açık pozisyonlar olmasa bile;
bu kişilere neden ulaştığınızı paylaşmak önemlidir.

Özellikle becerilerinizi, onlar için hangi sorunları nasıl çözebileceğinizi veya

mevcut süreçleri nasıl güçlendirebileceğinizi açıklayabilirsiniz.  

• Ağınızı genişletmek için

kariyer fuarları, konferanslar gibi resmi ağ oluşturma etkinliklerine katılın. 

• Üniversite mezunları ve LinkedIn bağlantıları da dahil olmak üzere;
ağlarınızdaki kişilerle iletişimde olun. 

• LinkedIn paylaşımlarıyla etkileşime geçin.  

• Sektörünüzdeki kişilerle bilgilendirici görüşmeler ayarlayın. 

• Çevrimiçi ağlarınızın,

en son becerilerinizi ve deneyimlerinizi yansıttığından emin olun.

Çevrimiçi ortamda güçlü bir profesyonel marka oluşturarak,

ağınızdaki birini etkileme şansınızı artırın.

• İlanı verilmeyen işler hakkında bilgi almak için

ilgili işverenlerle iletişime geçin.

Çalışmak istediğiniz belirli şirketler varsa;
bu şirketlerle bağlantı kurmanın bir yolunu bulun.

Bu şirketlerde çalışanlarla temas kurun. 

• Çalıştığınız iş yerinin, reklamı yapılmamış fırsatları olabilir.

Mevcut şirketinizde kalmakla ilgileniyorsanız; yöneticinize veya patronunuza,

farklı bir departmanda yeni bir pozisyonda ilerleme şansı olup olmadığını, sorun. 

• LinkedIn profilinizi güncel tutun:

Pek çok işe alım uzmanı,

hedefine ulaşmayan yüzlerce özgeçmişi gözden geçirerek zaman harcamak yerine,

müşterilerinin ihtiyaçlarına uygun adaylar bulmak için LinkedIn'de arama yapıyor.

Profilinizin, en son profesyonel başarılarınızı doğru bir şekilde gösterdiğinden emin olun.

Aslında; iş arayanlar ya da çalıştığı halde yeni iş fırsatı kovalayanlar,

ağlarını güçlendirerek ve reklamı yapılmamış pozisyonlar bularak,

birçok umut verici fırsatı ortaya çıkarabilirler.

Bazen; gizli iş piyasasına hâkim olmak,

geleneksel yollarla başvuru yapmaktan daha karlı da olabilir.

Çünkü; ilan edilmemiş bir işe başvurmak, daha az rekabet anlamına da gelecektir.  

Stratejik Yönetim Danışmanı I Eğitmen I Yazar Canan Duman