2022 yılında, 550 milyar dolarlık bir hacme ulaşan

çip ve yarı iletkenler sektöründe, pazarın; 2030'lara doğru, trilyon doları aşması bekleniyor.

Joe Biden liderliğindeki ABD'nin;

Çin'e karşı, bir set gibi adım adım örmeye çalıştığı çip duvarları;

21. yüzyıldaki stratejik rekabetin, temel sahası olmaya aday.

Eksikliğinin yarattığı yıkıcı etkileri

otomotiv sektöründe gördüğümüz çiplerle ilgili gelişmeleri;

sektörü yakından izleyen uzmanlar, "Çip Duvarları" belgeselinde değerlendirdi.

harici.com.tr‘den Mehmet Kıvanç'ın hazırladığı,

Burak Dıvarcı’nın yönetmenliğini yaptığı belgeselde;
Türkiye'nin önde gelen Teknoloji Editörlerinden Erdi Özüağ,

Ussal Danışmanlık Yönetici Ortağı Girişimci Ussal Şahbaz,

Pekin merkezli düşünce kuruluşu

Center for Chinaand Globalization’ın Kıdemli Araştırmacısı Andy Mok,

İstanbul Gedik Üniversitesi ASEAN Başkanı Sibel Karabel,

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK)

Dijital Teknolojiler İş Konseyi Başkanı Dr. Recep Erdem Erkul'un, görüşlerine yer verildi.

Çin’in hızla geliştiği çip sektöründe,

ABD'nin birincil hedefi; Pekin'i durdurmak.

ABD - Çin ilişkilerinde siyasi temelin kurulduğu Tayvan Adası üzerindeki tartışmalarda da

çip sektörüne yönelik rekabet, belirleyici önemde.

Askeriyeden, sağlık sektörüne,

günlük yaşamın vazgeçilmezi haline gelen telefonlardan arabalara ve

sayısız üründe, artık; çipler, olmazsa olmaz haline geldi.

ABD yönetimi de 2022 Ağustos’unda kabul ettiği Çip ve Bilim Yasası ile

'bu alanda tek söz sahibi benim' mesajını dünyaya vermek istiyor.

Çin'e yönelik kapsamlı yaptırımlar içeren bu yasa ile ABD;
bütün dünyadaki yarı iletken sektörünü, ekonomi stratejisine bağlamayı hedefliyor.

'Çip Duvarları' belgeselinde konuyu değerlendiren,

Teknoloji Editörü Erdi Özüağ, sektörün önemini;

“Bu olmadan; hiçbir şeysiniz.

Bu olmadan; otomobil yapamazsınız.

Bu olmadan; bir ameliyathanedeki yeni nesil sağlık cihazlarını yapamazsınız.

Bu olmadan; İHA ya da SİHA yapamazsınız.

Güdümlü füze yapamazsınız. Uzaya gidemezsiniz.

Dolayısıyla, insanoğlunun şu an ki en büyük emtiası; bu çip.” sözleriyle özetliyor.

“Petrolün nerede çıkacağını belirleyemeyiz,

ancak; çiplerin nerede üretileceğini belirleyebiliriz” diyen Özüağ, 

ABD’nin Çinli şirketlerle çalışan vatandaşlarına yönelik aldığı yaptırım kararlarını ise;
“Amerika; kendi tarihinde ilk defa,

Amerikan vatandaşlığı almış Çinlilere, şöyle bir yaptırım getirdi.

Ya vatandaşlığı bırakın, ya da Çinli şirketlerle bir daha çalışmayın.

Şimdi, özgürlükler ülkesi olarak değerlendirdiğimiz zaman;
insanlara böyle bir yaptırımla gitmek, biraz sıra dışı gibi görünüyor.”

sözleriyle yorumladı.

Belgeselde sektörün askeri anlamda önemine vurgu yapan Ussal Şahbaz,

“Çipler, silahlarda da kullanılıyor.

Aslında; Amerikalılar ilk çip teknolojisi geliştirirken,

bu işe bu kadar çok eğilmelerinin nedeni;

ta altmışlarda, yetmişlerde Vietnam Savaşı'nda çok başarısız olmaları.

Bu hedefleri daha iyi tayin edecek bilgisayarlar.

Bu bilgisayarlar için de, daha iyi çalışan çipler geliştirmek istemişler.” diyor.

Center for China and Globalization Kıdemli Araştırmacısı Andy Mok da;
“Amerikan askerinin üstünlüğü;

en büyük orduya,

en büyük Hava Kuvvetleri'ne,

en büyük donanmaya sahip olmasına dayanmıyor.

Bu üstünlük, en yüksek teknolojik gelişmişliğe dayanıyor.” sözleriyle,

konunun önemine dikkat çekiyor.

Gedik Üniversitesi Müdürü Sibel Karabel de;
“ABD’nin; bu noktada,

kendine göre ulusal güvenliğini tehdit ettiğini düşündüğü şey;
bu teknolojilerinin Çin ordusu ile doğrudan paylaşılması” diyerek;

konunun,  ABD açısından nasıl göründüğüne değiniyor.

Sibel Karabel’e göre;
“Teknolojik anlamdaki bu çevreleme, diğer çevrelemenin bir parçası.”

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK)

Dijital Teknolojiler İş Konseyi Başkanı Dr. Recep Erdem Erkul’a göre ise;

büyük güçler arasındaki rekabet, teknolojideki ilerlemenin motoru olabilir.

“Rekabet olduğu zaman;
rekabet bir şekilde, başarıyı ve inovasyondaki hızlanmayı tetikliyor” diyen Erkul ise;
konuya farklı bir açıdan yaklaşıyor.

Rekabetin olası sonuçlarını değerlendiren Özüağ da;
“Her ülke, kendi bağımsızlığı gereği; bir büyük duvarın içerisinde kaybolmak yerine,

kendi duvarını da örme gayretini artıracaktır.” diyerek;
ülkelerin bu alandaki iştahının artacağına dikkat çekiyor.

Ussal Şahbaz bu alanda sertleşen rekabetin sonuçlarını;
“Artık; çipte serbest ticaret, diye bir şey yok” diyerek, yorumluyor.

Çinli Uzman Andy Mok ise; ABD’nin sert yaptırım siyasetinin,

“ABD’nin; ekonomik ve teknolojik olarak izole olacağı” bir sonuca,

yol açabileceğini öne sürüyor.

Çip Duvarları Belgeseli için lütfen tıklayın.