Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından,

pilot olarak Ankara’nın Kızılcahamam ilçesinde başlatılan Depozito Yönetim Sistemi’nin (DYS),

2024 yılında tüm Türkiye’yi kapsayacak olması

“Sistemin altyapısı ne kadar hazır?” sorusunu sorduruyor.  

Piyasaya sürülen ürünlerin tüketilmesi ve kullanılması sonrasında;
belirli bir depozito bedeli karşılığında iade alınmasını amaçlayan sistem ile

20 milyar adet plastik ve cam şişenin dönüştürülmesi ile

yılda 1,3 milyar kilovatsaat enerji tasarrufu elde edilmesi ve

sera gazında 37 bin ton azaltıma gidilmesi hedefleniyor. 

DYS’nin en önemli unsuru olan plastik şişelerin toplama ve ayrıştırma noktalarının,

projenin ülke sathına yaygınlaşma hedefinin çok uzağında olduğuna dikkat çeken

Ege Plastik Sanayicileri Derneği (EGEPLASDER)

Yönetim Kurulu Başkanı Şener Gençer,

Plastik sektörü olarak; uygulamayı başından beri desteklediklerini belirtti. 

Zincir market ve AVM’lerde;
atık plastikleri toplayacak makinelerin kurulma sürecinin

henüz hazır durumda değilken; uygulamaya başlanmasının

risk oluşturduğunu vurgulayan Gençer, 

“Benzer bir durum; 2021 yılında da yaşanmış ve

uygulamanın ülke sathına yaygınlaşacağı,

1 Ocak 2022 tarihine hazır olunmakta, sıkıntı yaşanmıştı.

Plastik sektörünün temsilcileri olarak;
Bakanlığımıza gerekli uyarıları yapmıştık.

Nitekim; 1 Ocak 2022 olarak belirlenen tarih,

ötelenmek durumunda kalınmıştı.

Yine aynı erteleme yaşanmaması için

aynı uyarılarımızı tekrarlamayı görev saymaktayız.” dedi. 

Önerilerinin;
insan sirkülasyonu yüksek ve yoğun turist alan

Antalya, Muğla ve İzmir’de uygulamanın pilot olarak başlatılması olduğunu söyleyen

Şener Gençer, şu değerlendirmeyi yaptı: 

“Ülkemizde; yılda 20 milyar içecek ambalajı tüketiliyor ve

bu sayı, giderek artıyor.

Sadece içecek ambalajı sayısının;

2030’da yüzde 50 artarak, 30 milyar adede çıkmasını bekliyoruz.

Depozito uygulaması, elbette sektörümüze ciddi bir katkısı olacak ve

uzun yıllardır dile getirdiğimiz;
kaynağında ayrıştırma ve geri dönüşümde, ülkemize sınıf atlatacak. 

Uygulama ile sadece çevresel riskler azaltılmayacak,

ülkemizde çok güçlü olan geri dönüşüm sektörümüz,

daha az atık plastikler ithal edecek.

Plastik atıkların geri dönüşümünde,
yurtiçi tedariğin yüzde 20’ye bile ulaşmadığı dikkate alındığında;

Bakanlığımızın projesi karşısında heyecanlanmamak, mümkün değil.

Bu nedenle; uygulamanın ilk aşamada üç ilimizde başlatılmasını,

eksikliklerin görülmesinin ve giderilmesinin ardından;
yurt sathına yayılmasını öneriyoruz. 

Atıkları toplayacak makinelerin tedariğinde,

henüz istenilen seviyenin çok gerisindeyiz.”

DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE DEPOZİTO YÖNETİM SİSTEMİ

- Atıkların kaynağında ayrıştırılması için hayati önem taşıyan

  Depozito Yönetim Sistemi; bugün, 20’den fazla ülkede uygulanıyor.

  2026 yılında bu sayının, 26’yı bulması bekleniyor.

- Sisteme geçilmesi ile ilk aşamada;
  günde 50 milyon adet, yılda 20 milyar adet plastik ve cam şişenin geri dönüştürülmesi,

  böylelikle; 1,3 milyar kilovatsaat enerji tasarrufu,

  sera gazında 37 bin azaltım ve

  3,6 milyon varil petrol tasarrufu sağlanması hedefleniyor. 

- Sistemin; Türk ekonomisine,
  yılda 100 milyar TL kazanç ve 20 bin vatandaşa yeni istihdam imkanı sağlaması bekleniyor.

- Türkiye’de her gün yaklaşık 100 bin ton atık üretilirken, bunun 20 bin tonu sadece İstanbul’a ait.

  Türkiye’de yaşayan biri, her gün ortalama 1,2 kg atık üretiyor. 

- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan tarafından himaye edilen ve

  2017’de başlatılan Sıfır Atık projesi ile

  2022 sonuna kadar 46 milyon ton geri dönüştürülebilir atık, ekonomiye kazandırıldı.

  Yaklaşık, 96 milyar TL kazanç elde edildi. 

- Altı yılda geri dönüştürülen atıklarla;
  711 milyon m3 su tasarrufu, 

  108 milyon varil petrol tasarrufu,

  703 milyon kWh enerji tasarrufu sağlanırken;

  4,9 milyon ton sera gazı önlendi.