Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB);

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK),

Merkez Bankası,

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verileri ile

THBB üyelerinin,

THBB dışındaki üreticilerin ve

tedarikçilerin sağladığı bilgiler ışığında hazırlanan

2024 yılı “Hazır Beton Sektör Raporu”nu yayımladı.

 

Rapor;

Türkiye ekonomisi,

inşaat sektörü ve hazır beton sektörüne yönelik;

detaylı analizler, değerlendirmeler ve projeksiyonlar içeriyor.

 

Türk inşaat sektörü,

ülke ekonomisinin lokomotiflerinden biri olup;
geniş bir istihdam alanı yaratması ve

büyük ölçekli yatırımları desteklemesi açısından;

kritik bir rol oynamaktadır

 

Konut inşaatı, altyapı projeleri, endüstriyel yapılar ve

yurt dışındaki müteahhitlik hizmetleri gibi

geniş bir yelpazeye yayılan sektör; aktif olarak büyümeye devam etmektedir.

 

İnşaat sektörü,
2024 yılı itibarıyla; 2 milyonu aşan istihdamı ile

yaklaşık 250 yan sektörü, doğrudan ve dolaylı bir şekilde etkilemektedir.

 

İnşaat faaliyetleri sırasında;
malzemelerin üretimi, taşımacılık, mühendislik ve mimarlık hizmetleri,

finans, sigortacılık gibi birçok sektör etkilenmektedir.

 

2011-2017 yılları arasında inşaat sektörü bileşik yıllık %10 büyürken;

2018-2022 yılları arasında sürekli küçülmüştür.

2023 yılındaki belirgin büyüme,

2024 yılında da devam etmiş ve

%9,3 ile son yedi yılın, en yüksek büyüme oranı yakalanmıştır.

Bunda, deprem bölgesindeki inşaat aktivitelerinin rolü yüksektir.

 

Konut satışları;

bir ülkenin ekonomik sağlığını gösteren, önemli göstergelerden biridir

 

12 yıllık süre içinde toplam konut satışları;
2020 yılında rekor seviyeye ulaşmıştır.

2024 yılında konut satışları açısından,

zirveye oldukça yakın bir performans görülmüştür.

 

Son beş yılın en yüksek ilk el konut satışı, 2024 yılında gerçekleşmiştir.

Yaklaşık 1,5 milyon konut satışı, %10,7 ipotek oranı ile gerçekleşmiştir.

İpotekli satış oranının,

önceki yıllara oranla oldukça düşük bir seviyede gerçekleşmesine rağmen;
ilk el konut satışlarının artması, sektör adına olumlu bir gelişmedir.

 

Özellikle; kredi faizlerindeki anlamlı düşüş sonrasında,

konut sektörünün önünün oldukça açık olması, beklenmektedir.

 

İnşaat sektöründe canlanmaya neden olacak,

konut stokunun azalmasını sağlayacak ve

gelecek adına; motivasyon oluşturacak olan veri, ilk el konut satışlarıdır.

Bu nedenle;
inşaat sektörünü değerlendirmek için

bu veriye odaklanmak, daha isabetli analizler yapılmasını sağlamaktadır.

 

Türkiye’de standartlara uygun beton üretilmesi ve

inşaatlarda doğru beton uygulamalarının sağlanması için

37 yıldır çalışan Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB),
kalite, çevre, sürdürülebilirlik, iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarıyla;
inşaat, hazır beton ve ilgili sektörlerin gelişimine, büyük katkı sağlıyor

 

Hazır beton sektörü, 2023 yılı verilerine göre;
200 milyar Türk Lirası'na yaklaşan cirosu,

45 bini aşan istihdam hacmi ve

yıllık 119 milyon metreküplük üretimiyle;
Türkiye ekonomisi ve inşaat sektörü açısından, çok önemli bir yerde duruyor.

 

Avrupa Hazır Beton Birliği'nin (ERMCO) 2023 yılı verilerine göre;
AB üyesi bütün ülkelerin, toplam üretim miktarı 239 milyon metreküp iken;
Türkiye, tek başına 119 milyon metreküp beton üretmiştir.

 

Bu üretim miktarıyla, Türkiye;

AB ülkeleri arasında, birinci ülke konumunda yer alıyor.

 

Hazır beton sektörünün;
inşaat sektörüne ve buna bağlı olarak,

ülke ekonomisine sağladığı büyük katkı;
inşaat sektörünün en temel kolu olduğunu, gösteriyor.

 

Hazır Beton Sektörü Raporu ile ilgili değerlendirmelerde bulunan

Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB) Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık,

“1988 yılında faaliyetine başlayan Türkiye Hazır Beton Birliği,

kuruluşundan bu yana; sektörel verilerin kaynağı olmuştur.

 

Raporumuza göre;
hazır beton sektörünün,

2017 yılına kadar istikrarlı bir büyüme trendi gösterdiği ve

2017 yılında yıllık 115 milyon m³ üretim ile zirveye ulaştığı görülmektedir.

 

2018 yılında inşaat sektörünün daralması ve

2019 yılında da bunun devam etmesi ile keskin bir düşüş yaşanmıştır.

2019 yılındaki üretim değeri ile 10 yıl geriye dönülmüştür.

 

2021 yılında ise; kayda değer bir artışla 105 milyon m³ seviyesine çıkılmıştır.

2022 yılında sektör, bir önceki yıl ile aynı performansı sergilemiştir.

2023 yılında 119 milyon m^3,lük,

2024 yılında ise; 130 milyon m^3,lük üretim ile

peş peşe tarihsel rekorlar kırılmıştır.” dedi.

 

Hazır betonun yapı maliyetine etkisi ile ilgili değerlendirmelerde bulunan

THBB Başkanı Yavuz Işık,

“Bir yapıda; hem hacim, hem de ağırlık olarak;

en fazla kullanılan yapı malzemesi olan hazır beton,

inşaatın en önemli bileşenlerinden birisidir ve

toplam maliyet üzerinde, sınırlı bir etkisi bulunur.” dedi.

 

2018 – 2025 yılları arasında,

hazır betonun yapı maliyetine etkisi

%6,7 ila %9,9 arasında değiştiğine dikkat çeken, THBB Başkanı Yavuz Işık;

“Ortalama olarak; etki, %8 olmuştur.

Elbette bu oranın;
yapı türüne, beton cinsine, kaba/ince inşaat maliyet oranına göre;
değişmesi beklenmektedir, ancak;
yine de konutlar kapsamında;
bu oranın, büyük bir değişiklik göstermesi beklenmemektedir.

 

Raporda; 2025 yılı verileri kullanılarak,

hazır beton fiyatındaki (rayiç fiyat) değişimin

yapı maliyetine etkisi görülmektedir.

 

Hazır beton fiyatında %10’luk bir artış,
ortalama yapı maliyetine yaklaşık olarak; %0,8 oranında etki yapmaktadır.”

şeklinde konuştu.

 

6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen

Kahramanmaraş merkezli depremlerle ilgili değerlendirmelerini paylaşan

THBB Başkanı Yavuz Işık,

“Deprem sonrasında yapılan incelemeler,

yapı malzemesi seçiminden denetim süreçlerine kadar,
çeşitli aşamalardaki eksikliklerin, ne yazık ki;
büyük kayıplara yol açtığını, gözler önüne sermiştir.

 

Artık; geçmişteki ihmalleri tekrar etmeden,

daha güvenli bir geleceği, inşa etmek zorundayız.

 

Beton kalitesinin, yapı güvenliğinde

vazgeçilmez bir unsur olduğu; aşikârdır, ancak;
kaliteli beton kullanımı, tek başına yeterli değildir.

 

Etkin denetim mekanizmalarının işletilmediği ve

mühendislik ilkelerine uygun tasarımların yapılmadığı durumlarda;
güvenlik hedeflerinden uzaklaşıldığı,

bu felakette; üzücü bir şekilde görülmüştür.

 

Ayrıca;
zemin etütlerinin dikkate alınmaması ve

yerel koşullara uygun tasarımlar yapılmaması,

binaların performansını olumsuz etkileyerek;
yıkımlara zemin hazırlamıştır.” dedi.

 

Depremin ardından, bölgede yapılan incelemelere dikkat çeken

THBB Başkanı Yavuz Işık,

“Yüksek dayanımlı ve standartlara uygun hazır betonun kullanıldığı yapılar ile

zayıf malzeme ve tekniklerle ve özellikle; 2000 yılı öncesi

ilkel yöntemlerle hazırlanan beton ile inşa edilen yapılar arasındaki farkı,

net bir şekilde göstermektedir.

 

Depreme karşı daha güvenli yapıların inşası için

çevresel etkilere uygun

C30/37 ve üzeri dayanım sınıfındaki betonların kullanımı gerektiği,

bir kez daha ortaya çıkmıştır.

 

Bu acı deneyimden çıkarılması gereken dersler doğrultusunda:

Deprem Yönetmeliği'ne tam uyum sağlanmasını;

hazır beton üretiminde ve denetiminde

kalite standartlarının titizlikle korunmasını;

kamu, özel sektör ve akademik çevrelerle iş birliği yapılarak,

yapı denetiminin iyileştirilmesini;

farkındalık artırıcı eğitim ve bilgilendirme çalışmalarıyla,

toplumda bilinç oluşturulmasını öneriyoruz.” dedi.

 

Sektörel bilgi birikimi ve deneyimi ile

güvenli yapılaşma hedeflerine ulaşılması adına;
çalışmalarını sürdüreceklerini vurgulayan THBB Başkanı Yavuz Işık,

“Bu felaketin tekrarlanmaması için

geçmişte yapılan hatalardan ders çıkarmalı ve

bu farkındalıkla geleceği planlamalıyız.

 

Geleceğimizi şekillendiren her yapıda,

insan hayatını ön planda tutarak;
daha sağlam ve dayanıklı şehirler kurma hedefimizden;

asla vazgeçmeyeceğiz.” dedi.

 

2024 Yılı Hazır Beton Sektör Raporu’na

Türkiye Hazır Beton Birliği, web sitesinden ulaşabilirsiniz.