Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Libya Devleti Hükümeti arasında 27 Kasım 2019’da imzalanan Mutabakat Muhtırası ile ilgili haberler ve haritalar Türk ve Yunan basınında yayınlandı. Libya ile imzalanan Mutabakat Muhtırası’nda sınırın 025° 30’  00’’ Doğu Boylamı’ndan geçtiği ve Yunanistan’ın 2014’te satışa çıkardığı 7 parselden sadece 15. Parselin bir kısmına sınırlı giriş yapıldığı görüldü. Uzlaşılan deniz sınırı ile Girit Adası’nın etrafında bulunan 5 Türk Adası ile bu adalara ait 74.860 Km²lik Türk Kıta Sahanlığı Yunanistan’a terk edildi.

Uzlaşılan harita ile ilgili tartışmalar devam ederken Türk Dışişleri Bakanlığı, 02 Aralık 2019’da yaptığı paylaşımla yeni bir harita yayınladı. Dışişleri Bakanlığı, İkili Siyasi İşler ve Denizcilik-Havacılık-Hudut Genel Müdür Vekili Büyükelçi Çağatay Erciyes, twitter hesabından Doğu Akdeniz Türk Kıta Sahanlığı ve Münhasır Ekonomik Bölge sınırlarını gösteren haritayı yayınladı. Dışişleri Bakanlığı da anılan paylaşımı retweet yaparak doğruladı.

Mutabakat Muhtırası’nın mürekkebi kurumadan sınır tekrar değişti. Yeni harita ile Türk Kıta Sahanlığı batı sınırı yaklaşık olarak bir boylam doğuya çekildi ve sınır 26° 20’ 00’’ Doğu boylamından geçirildi. Türkiye’nin kıta sahanlığı kaybı, 74.860 Km²den, 80.000 Km²nin üzerine çıktı. Yapılan yeni düzenleme ile Türk Dışişleri Bakanlığı, Kıta Sahanlığı ve MEB sınırlarını, Yunanistan’ın 2014’te satışa çıkardığı Türk parsellerinin doğusuna çekti. Böylece yabancı petrol şirketlerinin Girit güneyi Türk Kıta Sahanlığı’nda petrol ve doğalgaz sondajı yapmasının önündeki bütün engeller kaldırıldı.

ERDOĞAN VE AKP HÜKÜMETLERİ SÜREKLİ OLARAK YALPALIYOR !...

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY), Mısır ile 2003 yılında yaptığı Münhasır Ekonomik Bölge Sınırlandırma Anlaşması, 17 Şubat 2003’te BM Deniz Hukuku Bültenlerinde yayınlandı. GKRY, anılan anlaşma ile Türkiye’nin 7 bin Km² lik kıta sahanlığını işgal etti.

Erdoğan ve AKP Hükümeti, GKRY-Mısır Anlaşmasına, 13 aylık gecikme ile 02 Mart 2004’te itiraz etti. Söz konusu anlaşmanın Türk Kıta Sahanlığı’nı ihlal ettiği belirtildi. BM’ye gönderilen notada, KKTC yerine Kıbrıslı Türkler ifadesinin kullanılması dikkat çekti. Notada sadece Doğu Akdeniz’deki Türk Kıta Sahanlığı doğu sınırının 32° 16’ 18’’ D boylamından geçtiği vurgulandı. Doğu Akdeniz’deki Türk Kıta Sahanlığı batı ve güney sınırının nereden geçtiği deklare edilmedi.

Mısır ile 2003’te anlaşma imzalayan GKRY, Lübnan ile 2007’de ve İsrail ile 2010’da Münhasır Ekonomik Bölge Sınırlandırma Anlaşması imzaladı. Türkiye ise gecikmeli olarak 2011’de KKTC ile Kıta Sahanlığı Sınırlandırma Anlaşması imzaladı.

Türkiye’nin daha sonra BM’ye verdiği 12 Mart 2013 tarihli notada da sadece Doğu Akdeniz’deki Türk Kıta Sahanlığı doğu sınırının 32° 16’ 18’’ D boylamından geçtiği vurgulandı. Doğu Akdeniz’deki Türk Kıta Sahanlığı batı ve güney sınırının nereden geçtiği deklare edilmedi.

Yunanistan, Girit güneyindeki 42.000 Km²lik Türk Kıta Sahanlığı’nı 2014 yılında parselleyerek satışa çıkardı. Tayyip Erdoğan ve AKP Hükümeti, söz konusu satış duyurusu ile ilgili olarak Yunanistan ve AB’ye itiraz etmedi, edemedi. Çünkü söz konusu bölgede Yunanistan’ın 2004 yılında işgal ettiği 3 Türk Adası var.

Türk Dışişleri Bakanlığı, 18 Mart 2019’da BM’ye gönderdiği resmi mektup ile Türk Kıta Sahanlığı batı sınırının 28° 00’ 00’’ D boylamından geçtiğini deklare etti.

Anılan mektup ile Girit Adası’nın etrafında bulunan 5 Türk Adası ile adalara ait 92 bin Km²lik Türk Kıta Sahanlığı Yunanistan’a terk edildi.

31 Ağustos 2019’da yayınlanan Mavi Vatan Haritası ile Doğu Akdeniz Kıta Sahanlığı sınırı 2,5 boylam batıya çekilerek, sınır 25° 30’ 00’’ D boylamından geçirildi.

27 Kasım 2019’da, Libya ile imzalanan Mutabakat Muhtırası ile 25° 30’ 00’’ D boylamından geçen batı sınırı tekrar teyit edildi.

Harita ile ilgili tartışmalar devam ederken Dışişleri Bakanlığı, 02 Aralık 2019’da yeni harita yayınlayarak Türk Kıta Sahanlığı batı sınırını yaklaşık olarak bir boylam doğuya çekti ve sınır 26° 20’ 00’’ Doğu boylamından geçirildi. Bakanlık, Mavi Vatan sınırından geri adım attı.

Özet olarak;

2004’te, Doğu Akdeniz Türk Kıta Sahanlığı doğu sınırı 32° 16’ 18’’ D boylamından geçirildi, batı ve güney sınırının nereden geçtiği deklare edilmedi.

2011’de, Türkiye-KKTC Kıta Sahanlığı sınırları belirlendi.

2013’te, 32° 16’ 18’’ D boylamından geçen doğu sınırı tekrar teyit edildi, batı ve güney sınırının nereden geçtiği deklare edilmedi.

18 Mart 2019’da, Doğu Akdeniz Türk Kıta Sahanlığı batı sınırının 28° 00’ 00’’ D boylamından geçtiği deklare edildi.

31 Ağustos 2019’da yayınlanan Mavi Vatan Haritası ile Doğu Akdeniz Kıta Sahanlığı sınırı 2,5 boylam batıya çekilerek, 25° 30’ 00’’ D boylamından geçirildi.

27 Kasım 2019’da, Türkiye-Libya Mutabakat Muhtırası ile 25° 30’ 00’’ D boylamından geçen batı sınırı tekrar teyit edildi.

02 Aralık 2019’da, Türk Kıta Sahanlığı batı sınırı yaklaşık olarak bir boylam doğuya çekildi ve sınır 26° 20’ 00’’ Doğu boylamından geçirildi.

Verilen somut örneklerde, Erdoğan ve AKP Hükümetlerinin, Doğu Akdeniz’deki deniz sınırımızı sürekli olarak değiştirdiği ve Türkiye’nin güvenliğini tehlikeye attığı açıkça görülmektedir.

Ümit YALIM

Milli Savunma Bakanlığı eski Genel Sekreteri