Krizler, kurumların finansal yapısını tekrar gözden geçirmeleri gereken bir dönemi beraberinde getirmektedir. Kurumların finansal yapısı, krizin etkileriyle nasıl etkilenmiştir? Nakit akışı nasıl bir yönetimi gerektirmedir? Bu soruların yanıtları her bir kurum açısından önemlidir. Kurumlar ülkesi, sektörü, tarihçesi, müşterileri, dış ticaret yapıları gibi kriterlerle birlikte farklı şekillerde krizin etkilerin yaşamaktadırlar.

Gelirlerin sektör ve faaliyet konusuna göre etkisi farklı olabilecektir, giderlerde bir düşüş sağlayabilmek mali yapı açısından rahatlatıcı olacaktır. Gelirlerde krizin yarattığı fırsatlar ile artış yaratmakta söz konusu olabilir.

Giderlerin gözden geçirilmesi ve mümkün olduğunca tasarrufa gidilmesi nakit akışında rahatlama sağlayacaktır. Tüm gider kalemleri tek tek çalışılmalıdır. Örneğin; kira kontratlar gözden geçirilebilir, dövizli kontratlar varsa TL’e dönüşümü,sağlanabilir, alımlar gözden geçirilebilir.

Alacaklara yönelik çalışmada ise, tahsilatın daha kısa vadelere çekilmesi yoluna gidilmesi, mümkünse reeskont edilebilir mi bakılması, borçların vadelerin de bir öteleme yapılabilir mi bakılması, devam edilen ve yapılacak yatırımların gerekliliğinin tekrar gözden geçirilmesi, şüpheli alacaklar, gecikmeli alacakların tahsilatlarının hızlandırılması yoluna gidilmesi, hukuki takipte olan alacakların tahsilatı konusunda yapılacakların gözden geçirilmesi uygun olacaktır.Stok idaresinin titizlikle yapılması ve stok maliyetlerine ilişkin her zamankinden daha sık akılcı bir yönetim tutum benimsenmesi uygun olacaktır.

Kurum üzerinde, kur riskini bertaraf edecek çalışmalar yapmak, türev ürün kullanımlarını gerekli ölçü de gerçekleştirmek veya farklı şekillerde kur riskini bertaraf etmesi gerekecektir.

Bunlarla birlikte, tedarik zinciri korunması gereken önemli bir zincirdir. Bu zincirde zayıf halkaya destek verilmesi, sadece zayıf halkaya destek değildir. Desteği veren de bu zincirin korunmasından fayda sağlayacaktır.

Yatırım finansmanları başlığının tekrar değerlendirilmesi, yabancı sermaye, öz kaynak çalışmalarının likidite önceliğini yitirmeden tekrar değerlendirilmesi, otoritenin bu dönem için sağladığı fonların araştırılması ve değerlendirilmesi yerinde olur. Dönem itibariyle dijital kapasitesi olmayan şirketlerin, zorunlu dijital yatırımlarının finansmanı için, banka kredilerinin araştırılması ve uygun finansman kaynaklarının bulunması ana çalışma başlıklarındandır.

Yurtdışı mal alımlarda ülke kredileri alternatiflerini araştırmak mümkündür. Türkiye’de faaliyet gösteren aktif olan yabancı fonlama kaynaklarına hakim olmak ve yatırımlar için fırsatlara bakmak gerekir. Yine bu dönemde borç azaltma, kaynak maliyetini düşürme, mevcut borçlar daha iyi koşullarla revize edilebilir mi bakmak faydalı olacaktır.

Yapılan bütçelerin olağanüstü dönemlerde gözden geçirilmesi, ara değerlendirmeler yapılması, gerekiyorsa revizelerin yapılması uygun olacaktır. Kurumda nakit sıkışıklığı söz konusu ise, aktif satışı ile de nakit akışını güçlendirmek mümkündür.

Bu dönem, nakit akışı güçlü olan kurumlar için aynı zamanda fırsatlar getirecektir. Uygun fiyatlı şirket alımları, entegrasyon yatırımları, sinerji yaratabilecek yatırımlar mümkün olabilmektedir. Nakit akışı yüksek kurumların, genel trendin aksine büyümesi söz konusu olabilir. E-ticaret gibi satış kanallarının arttırılması, ihracat yapmak veya ihracat pazarını arttırmak, farklı ürün geliştirmek, satışları arttırabilecek kalemlerdir.

Liderin tüm koşullara rağmen, vizyonunu kaybetmemesi, yenilikçi, teknolojiye yakın bir ekiple yoluna devam etmesi önemlidir. Gerekli durumlarda danışmanlık alması, farklı uygulamalardan haberdar olması, rekabet analizinin iyi yapması kritik başarı faktörleridir. Ekibe yapılacak doğru eğitim, gelişim desteği, kurumları değişim ve fırsat yaratmada hızlandırabilir.

cigdemguven@cigdemguven.info