Yaklaşık 83 milyon nüfusa sahip olan Almanya;

G8 ülkeleri arasında, 

ticari ve ekonomik açıdan dünya ekonomisine yön veren

en önemli ülkelerden birisidir ve

Avrupa’nın da en gelişmiş ekonomisine sahiptir.

 

1949’dan beri;

Federal Demokratik Parlamenter sistemi ile yönetilen Almanya’da,

16 eyalet bulunmaktadır.

 

İki dünya savaşı ve sonrasındaki Soğuk Savaş dönemi,

Almanya’nın siyasi ve ekonomik anlamda izleyeceği yolu

oldukça etkileyen kritik faktörler olmuştur.

 

Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında geliştirilen ve sağlamlaştırılan

Alman dış politikasının ana hatları;
ülkenin yeni dünya düzenine uyum gösterebilmesini sağlamıştır.

 

Dış politikada geniş bir konsensüs aranması ve

belirli konularda süreklilik ilkesinin takip edilmesi,

Alman siyasi kültürünü oluşturmuştur.

 

Bu açıdan değerlendirildiğinde;
Avrupa Birliği’nin kurucu üyelerinden olan Almanya,

Birleşmiş Milletler kurumlarının yerleşik olduğu ülkelerden birisidir, aynı zamanda;

WTO (Dünya Ticaret Örgütü),

NATO,

OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü),

AGİT (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı),

Dünya Bankası ve IMF gibi oluşumlara da üye konumundadır.

 

Almanya’da Üretim

 

Ülke ekonomisinde; imalat sanayi ve ilgili hizmet sektörleri,

iki önemli payı oluşturmaktadır.

 

Ülkenin, geleneksel olarak;

ağır sanayiye dayalı bir kalkınma modelini benimsemiş olması ve

hizmet sektörlerinin imalat sektörü ile bağlantılı şekilde büyümesi,

bu duruma sebep olmuş durumdadır.

 

Ticaret Bakanlığı verilerine göre;

2021 yılında imalat sanayinde gerçekleşen %4,4 oranındaki büyümeye rağmen;

sektörlerin büyük kısmı, Pandemi öncesi seviyeye henüz ulaşamamış durumdadır.

 

Özellikle tedarik zincirlerinde yaşanan sıkıntılar,

hammadde azlığı ve Covid’e bağlı getirilen kısıtlamalar

Almanya’yı da olumsuz anlamda etkilemiş durumdadır.

 

Sanayi kolları arasında;

demir-çelik üretimiyle de beslenen makine yapımı ilk sırada yer almaktadır.

 

Dünya çapında tanınan

Volkswagen, Opel, Porsche, Mercedes, Audi, BMW vb. otomobilleri üreten,

otomobil yapımında Almanya dünya liderleri arasında yer almaktadır,

Japonya ve ABD ile birlikte en büyük üç otomobil üreticisinden biridir.

 

Diğer önemli sanayi dalları;
Siemens, AEG gibi şirketlerin ürettiği elektrikli ve elektronik araç gereçlerin yapımı,

optik sanayisi ve duyarlı makineler sanayisi olarak sayılabilir.

 

Bir diğer önemli sanayi kolu da;

Bayer, Hoechest ve Bosh şirketlerinin denetimi altında toplanmış olan kimya sanayisidir.

Son yıllarda telekomünikasyon sektörü de önde gelen faaliyet alanlarından biri haline gelmiştir.

 

Diğer taraftan; Ruhr bölgesindeki çelik imalat sektörü ciddi biçimde küçülürken,

tarım da önemini giderek yitirmiştir.

 

1990’lara kadar Almanya’da (Saksonya ve Thüringen)

önemli miktarda uranyum da çıkarılmıştır.

Ancak; nükleer santralleri işletmek için gerekli zenginleştirilmiş uranyum, ithal edilmektedir.

 

Almanya, yenilenebilir enerjiler alanında AB ülkeleri arasında ilk sırada yer almaktadır.

Ülkenin, dünyanın gelişmiş ekonomileri arasında

ilk büyük yenilenebilir enerji ekonomisi olduğu ifade edilmektedir.

 

Almanya ile Ticaret

 

General Business Use Enflasyon oranının, ortalama %1,3 seviyesinde olduğu Almanya’da;

Nisan 2022 verilerine göre;

GSYİH 4,2 Trilyon USD,

kişi başına düşen GSYİH ise; 51 bin 500 USD seviyesindedir.

Büyüme oranı bir önceki döneme göre %2,1 olarak gerçekleşmiştir.

 

Toplam ihracat ve ithalat rakamlarına bakıldığında ise;
2021 verilerine göre;
ihracat 1,6 Trilyon USD,

ithalat ise; 1,4 Trilyon USD seviyesinde gerçekleşmiştir.

Bu rakamlarla Almanya, dünyanın en büyük üçüncü ihracatçısı ve ithalatçısı olmuştur;

dış ticaret dengesi açısından da 0,2 Trilyon USD ile Çin’den sonra ikinci sırada yer almaktadır.

 

Almanya’nın başlıca ticaret ortakları Çin, Hollanda, ABD ve Fransa’dır.

Almanya ihracatının ilk sırasında ABD yer alırken, ithalatın ilk sırasında Çin yer almaktadır.

 

Almanya ihracatının en büyük kısmını, sermaye malları oluşturmaktadır.

İhraç ettiği başlıca ürünler arasında;
kara ulaşım araçları, nükleer reaktörler, elektrikli makine ve cihazlar, haberleşme cihazları,

enerji üreten makine ve cihazlar ve ilaçlar yer almaktadır.

 

İthal ettiği başlıca ürünler ise,
yine; kara ulaşım araçları, sanayi kollarında kullanılan makine ve cihazlar, elektrikli makine ve cihazlar,

plastik ve plastikten mamul eşya, enerji üreten makine ve cihazlar, demir-çelik ürünleridir.

 

Önemli bir not olarak;

2020’de 503,3 Milyar USD değerinde ithalatla Almanya,

dünya hazır giyim ve konfeksiyon ithalatında ikinci sırada yer almaktadır.

 

Türkiye; Almanya için,

Çin ve Bangladeş’in ardından; %8,8 pay ile üçüncü en büyük tedarikçi durumundadır.

 

Almanya’da Doğrudan Yabancı Yatırım

 

Almanya’da gerçekleştirilecek doğrudan yabancı yatırımlar (DYY) üzerinde

bir kontrol mekanizması bulunmamaktadır.

 

UNCTAD Dünya Yatırım Raporu’na göre;
2020’de gerçekleşen 36 milyar USD tutarındaki DYY ile

dünyada sekizinci sırada yer almaktadır.

 

Ticaret Bakanlığı;

Almanya’da şirket kurmak ve yatırım ve teşvik sistemi hakkında en öne çıkan kaynakları,

aşağıdaki gibi derlemiştir:

 

Federal Ekonomi ve Enerji Bakanlığı -Şirket Kuruluşu Portalı (Türkçe)

https://www.existenzgruender.de/TR/Home/inhalt.html

 

Alman Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği – Şirket Kuruluşu

https://www.ihk.de/#ihk-finder

 

AB Ülkelerinde İş Yapmak İsteyen Firmalar İçin Pratik Rehber

https://europa.eu/ youreurope/business/

 

Bütünleşik İletişim Noktası (EA Berlin)-Türkçe

https://www.berlin.de/ea/tr/

 

Germany Trade and Invest – Almanya Ticaret ve Yatırım Ajansı

https://www.gtai.de/en/ invest/investment-guide

 

Almanya-Türkiye Ticari İlişkilerine Bakış

 

Almanya, geçmişten beri süregelen siyasi, ekonomik, kültürel yakınlıkların yanı sıra;
mali ve teknik iş birliği konularında da Türkiye’nin en önemli partnerlerinden biridir.

 

TUİK General Business Use verilerine göre;
2021’de Türkiye, tüm dünyaya 225 milyar USD tutarında ihracat gerçekleştirmiştir.

 

Bu ihracat hacmi içerisinde Almanya,

19 milyar USD tutarındaki ihracat ile ilk sırada yer almaktadır.

 

Son 9 yılın verilerine baktığımızda da;
Almanya en yüksek ihracat gerçekleştirdiğimiz ülke konumundadır. 

 

 

Pandemi etkisiyle tüm ekonomik göstergelerde yaşanan düşüşler,

2021 itibariyle olumluya dönmeye başlamıştır.

 

İhracat rakamları açısından değerlendirdiğimizde de;
2020’de Almanya’ya; 15,9 milyar USD ile son 5 yılın en düşük ihracatı gerçekleşmişken,

2021’de, %21 artışla son 9 yılın en yüksek ihracat seviyesine ulaşılmıştır.

 

Ayrıca; Türkiye, AB ile arasında 1996’dan beri yürürlükte olan Gümrük Birliği sayesinde,

Almanya'ya A.TR belgesi ile gümrük vergisiz ihracat yapılabilmektedir.

 

2022 ilk 6 aylık ihracat rakamlarına göz atıldığında;
toplamda 177 Milyar USD tutarında ihracat gerçekleştiği görülmektedir.

 

Bir önceki yılın ilk 6 aylık ihracat değeriyle karşılaştırıldığında;
(104,8 milyar USD) da %69’luk bir artış gözlemlenmektedir.

 

Almanya’ya gerçekleştirilen ihracat özelinde de bakıldığında;
2022 ilk 6 ayda 10,6 milyar USD tutarında gerçekleşen ihracat,

bir önceki yılın ilk 6 ayına göre (9,3 milyar USD) %13 artmış durumdadır.

 

Almanya’ya ihracatımız;

%90 oranında sanayi mamullerinden,

yaklaşık %10 oranında tarım ve gıda ürünlerinden oluşmaktadır. 

 

 

Türkiye'nin Almanya'ya İhracatında Başlıca Ürün Grupları (2021 / milyon USD)

 

Motorlu kara taşıtları 2.92 3

 

General Business Use 2021’de;

Türkiye’nin en yüksek ithalat yaptığı ülkeler arasında Almanya,

yaklaşık 21,8 milyar USD ile üçüncü sırada yer almaktadır.

 

İlk iki sırada;

32 milyon USD lik ithalatla Çin ve

29 milyon USD lik ithalatla Rusya yer almaktadır. 

 

 

Almanya’dan ithalatımız;

%98 oranında sanayi mamullerinden,

%2 oranında ise; tarım ve gıda ürünlerinden oluşmaktadır 

 

 

Türkiye'nin Almanya'dan İthalatında Başlıca Ürün Grupları (2021 / milyon USD)

 

General Business Use Ticaret Bakanlığı,

ülke bazlı potansiyel ürün matrisleri tabloları yayınlamaktadır.

 

Buna göre;
Almanya ele alındığında, matrisin ilk 3 sırasında yer alan ürün grupları;
Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar (dünyadan ithalatı 37,8 milyar USD,

 

Türkiye’den ithalatı 1,2 milyar USD);

İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler;

tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar

(dünyadan ithalatı 12,8 milyar USD, Türkiye’den ithalatı 251 milyon USD) ve

 

Oturmaya mahsus mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları

(dünyadan ithalatı 9,1 milyar USD, Türkiye’den ithalatı 225 milyon USD) yer almaktadır.

 

Sonuç ve Değerlendirme

 

Almanya çok uzun yıllardır,

Türkiye’nin en önemli ve değerli ticari ortaklarından birisidir.

 

Global ölçekte yaşanan tüm ekonomik ve doğal krizler,

bizleri olduğu gibi Almanya’yı da etkilemektedir.

 

2020 sonrası dönemde ekonomik anlamda düzelmeler,

ticari anlamda ilişkilerin de daha önce ulaşmadığı seviyelere yükselmesini sağlamıştır.

 

Özellikle Ticaret Bakanlığı'nın potansiyel ürünler olarak belirttiği alanlarda,

önümüzdeki dönemler için ciddi fırsatlar yer alacağı, görülmektedir.

 

Almanya’ya ihracatımız, her yıl daha iyiye doğru gitmektedir.

Özellikle; 2021’de yakalanan ivme,

son dokuz yılın en büyük ihracat sıçramasını göstermektedir.

 

2020’de Pandemi sebebiyle yaşanan düşüşler “normal” değerlendirilse bile,

Pandemi öncesi dönemlerde yıllık ihracatımız en fazla %8 oranında artmışken;
2021’de bir önceki yıla göre USD bazında %21’lik bir artış gerçekleşmiştir.

 

Dış ticaret dengesi açısından da değerlendirdiğimizde;
ithalatımızı mümkün olduğu kadar yerli üretim ile kontrol altında tutup,

potansiyel alanlar için ihracatımızı artırmak, en doğru strateji olacaktır.

 

Almanya’dan en çok ithal edilen ürünlere bakıldığında;
ikinci sırada yer alan Motorlu kara taşıtları ürün grubu (bkz Tablo 4),

Almanya’ya ihracatımızda da ilk sıralarda yer alan ürün grubudur (bkz Tablo 2).

 

Örneğin; bu alanda ithalatı azaltıp, ihracatı artıracak yöntemler ve olanaklar geliştirmesi

ülke ekonomisinin refahı açısından çok yerinde olacaktır.

 

İhracat açısından bir başka dikkat çekici örnek de;
örme giyim eşyası ve aksesuar grubudur (bkz Tablo 3).

 

Tekstil; Almanya’nın ara üretim alanlarından biri olmasa da,

ana ihtiyaç alanlarından birisidir ve

burada Türkiye’nin payı önümüzdeki dönemde de ciddi biçimde artabilir.

 

Son dokuz yıldır birinci sırada ihracat yaptığımız ve

2021’de ilk kez 19 milyar USD tutarında ihracat gerçekleştirdiğimiz Almanya ile,

özellikle yakın gelecekte etkisini daha çok hissedeceğimiz enerji krizi döneminde de

ticari ilişkilerimizin daha da gelişerek ivmeleneceğini öngörmekteyiz.

 

 

cigdemguven@cigdemguven.info

 

 

KAYNAKLAR

 

http://www.solar-academy.com/menuis/Almanya-Ulke-Raporu-KTO-2007015758.pdf

https://www.ihkib.org.tr/fp-icerik/ia/d/2020/01/08/almanya-2020-i-donem-ulkeraporu-202001081711370883-655AF.pdf

https://ito.org.tr/tr/hizmetler/ticari-belgelendirme-hizmetleri-islemleri/ihracat-belgeleri/atr-dolasim-belgesi

http://www.kendiparam.com/ekonomi/ithalat-ihracat/68-gumruk-birligine-uye-ulkeler-listesi-gumrukbirligine-uye-olan-ulkeler-hangileri

https://www.trademap.org/Index.aspx

https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/avrupa/almanya/genel-bilgiler

https://ticaret.gov.tr/data/5ef1fa4913b876b1f885180c/ALMANYA-%C3%9Clke%20Profili_2022.pdf

https://www.mfa.gov.tr/almanya-ekonomisi.tr.mfa

https://tuerkei.diplo.de/tr-tr/themen/wirtschaft/-/2079162

https://www.kolayihracat.gov.tr/ulkeler/almanya

https://www.tim.org.tr/files/downloads/Analiz_Rapor/Almanya%20Hedef%20Pazar%20%C3%9Clke%20Analizi.pdf

https://tim.org.tr/files/downloads/Ulke_Bilgi_Notlar%C4%B1/Almanya%20%C3%9Clke%20Bilgi%20Notu.pdf

https://mediafra.admiralcloud.com/customer_609/165b6e5f-8485-4b2b-84e6-c6de657627ad?responsecontent-disposition=inline%3B%20filename%3D%22Dr.%20Markus%20C. %20SLEVOGT.pdf%22&Expires=1660051379&Key-PairId=APKAI2N3YMVS7R4AXMPQ&Signature=Uk~V44g7P0~craycTo8g7Y9kFTJLoCI3mOJWMF6MJSK68Si1MSUYcI1zBoyNuWrF5U8TSG84xuidnXcD-KXlBhafsez7HuupXa8UznzRvdvyX7KNeDhcAX7idRX37-28D0L2KvKR6lqn~IKUt5SWOf~60MK8HJlOV9czoQxlLE1OIM 8m6fHMaUweUIapSacV62m5qBNHjDf8G3dvMA7~6aCmJGQKfr6FIkN4wl1rpnpE8SOUgRw4NDNjFeLlQMnjQDXrMyIm7hA YeH~cnGdNKsp41JzCglAKKLtGW6GLdFnN1h0T34e2r7cUtBYRZFxagjahqWLLdzKZguRKv2eA__

https://www.thelocal.de/20151209/germany-has-second-oldest-population-worldwide/

https://edam.org.tr/wp-content/uploads/2021/03/TURGEREconomicsFNF_TR.pdf

https://edam.org.tr/turkiye-almanya-iliskilerinin-durumu-ve-gelecegi/

https://www.destatis.de/EN/Home/_node.html

https://www.trthaber.com/haber/dunya/almanya-30-yil-sonra-ilk-kez-dis-ticaret-acigi-verdi-692593.html

https://tuerkei.diplo.de/tr-tr/themen/wirtschaft/-/2079162

https://tuerkei.diplo.de/tr-tr/themen/wirtschaft/-/1798704