Duygusal zeka (duygusal bölüm veya EQ olarak da bilinir),

stresi azaltmak, etkili iletişim kurmak, başkalarıyla empati kurmak,

zorlukların üstesinden gelmek ve çatışmayı yatıştırmak için

kendi duygularınızı olumlu şekillerde

anlama, kullanma ve yönetme yeteneğidir.

 

Duygusal zekâ; daha güçlü ilişkiler kurmanıza,

okulda ve işte başarılı olmanıza ve

kariyer ve kişisel hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olur.

 

Ayrıca; duygularınızla bağlantı kurmanıza,

niyeti eyleme dönüştürmenize ve

sizin için en önemli olan şeyler hakkında bilinçli kararlar almanıza, yardımcı olabilir.

 

Muhtemelen; akademik olarak parlak, ancak sosyal olarak beceriksiz ve

işte veya kişisel ilişkilerinde başarısız olan insanlar tanıyorsunuzdur.

 

Entelektüel yetenek veya zekâ bölümünüz (IQ);
hayatta başarıya ulaşmak için tek başına yeterli değildir.

 

Evet, IQ'nuz üniversiteye girmenize yardımcı olabilir,

ancak; final sınavlarınızla yüzleşirken, stresi ve duyguları yönetmenize yardımcı olacak; EQ'nuzdur.

IQ ve EQ birlikte var olurlar ve en çok birbirlerini oluşturduklarında, etkilidirler.

 

Duygusal zekâ ve liderlik

 

Etkin bir liderde olması gereken duygusal zekânın 5 bileşeni aşağıdaki gibidir;

 

- Öz farkındalık

- Kendini ayarlama

- Motivasyon

- Empati

- Sosyal beceriler

 

Öz farkındalık:

Kişinin kendi duyguları, güçlü ve zayıf yönleri, ihtiyaçları ve güdülerini

derin bir şekilde kavramasıdır.

 

Öz farkındalığı yüksek kişiler;
ne aşırı eleştirelliğe, ne de gerçekçilikten uzak umutsuzluğa kapılırlar.

Tersine, kendine ve başkalarına karşı dürüst olurlar.

 

Motivasyon:

Başarma arzusuyla hareket etmektir.

Başarma güdüsüyle motive olan insanlar, tutkuludur.

Yaratıcı sınavlardan geçmeye çalışır, öğrenmekten hoşlanır ve işin iyi yapılmasından gurur duyarlar.

 

Kendini ayarlama:

Kişinin iç konuşmalarını;

kaygı ve kötü ruh hallerinden çok daha yararlı olabilecek,

sakince düşünme moduna almasıdır.

Yaşanan durumun neden yaşanmış olabileceğine dair;
sakince düşündüğü, analiz ettiği ve çözüm ürettiği bir iç konuşmadır.

 

Kendini ayarlamanın kolayca gözlemlenebilen belirtileri;

 

- Etraflıca düşünmeye ve anlayışlı olmaya yatkınlık.

- Belirsizlik ve değişim karşısında rahatlık.

- Dürtüsel itkilere karşı koyabilme yeteneği ve dürüstlüktür.

 

Liderler için empati:

Karar alma sürecinde, başka faktörlerin yanı sıra;

çalışanların duygularını da anlayışla göz önünde tutmak anlamına gelir.

Günümüzde ekip çalışmalarının artması,

küreselleşme ve yetenekleri elde tutma ihtiyacı nedeniyle özellikle önemlidir.

 

Sosyal beceri:

Kişinin, başkaları ile olan ilişkilerini yürütme yeteneğidir.

Kendi duygularını anlayıp kontrol edebilen ve

başkalarının duygularına empati ile yaklaşan insanlar,

genelde ilişkileri yürütmekte de etkili olurlar.

 

Oto kontrol:

Kişinin ilgisini istediği yere yöneltip, dikkat dağıtıcılara direnerek;

ilgisini o konu üzerinde tutmasına denir.

Halk arasında irade olarak bilinir.

Oto kontrole sahip kişiler;

daha sağlıklı, başarılı, yasalara saygılı ve finansal açıdan da daha iyi durumda olurlar.

 

Trafik ışıkları gibi düşünün;

 

- Kırmızı ışık, ‘Dur, sakinleş, harekete geçmeden önce düşün.’

- Sarı ışık, ’Yavaşla, olası çözümler üzerine düşün.”

- Yeşil ışık, ‘Planı uygula, bak bakalım işe yarıyor mu?” demektir.

 

Empati 3 çeşittir:

 

Bilişsel empati: Bir başkasının görüş ve düşüncelerini anlamak.

Duygusal empati: Bir başkasının duygularını anlamak.

Empatik ilgi: Bir başkasının size hangi konularda ihtiyaç duyduğunu sezme becerisidir.

 

Güven veren, demokratik, yakınlık sağlayan ve yönlendirmede ustalaşan liderler;
en iyi iklimi ve iş performansını elde ederler.

 

Mizaca uygun tarz seçmek yerine,

durumun ihtiyaçlarını karşılayan tarzı sergilemeleri her zaman fark yaratır.

 

En iyi liderler;
pek çok tarzda ustalaşır ve koşullar değiştikçe,

farklı tarzlara geçme esnekliğine, sahiptirler.

 

Başarı ve duygusal zekâ ilişkisi

 

Kariyerinizde başarılı olmak için

rakiplerinizden daha fazla, mesleki bilgi ve tecrübe sahibi olmanız gerektiğini düşünebilirsiniz.

 

Ancak; kariyerinizde fark yaratmak ve başarılı olmak için

mesleki bilginin dışında duygusal zekâ gereklidir.

 

Araştırmalar; mantıksal zekâ düzeyini (IQ) destekleyen duygusal zekâ (EQ) düzeyi artıkça,

bireylerin başarılarının artığını desteklemektedir.

 

Bu öngörü tüm meslekler için geçerli olmasa da,

insanla birebir etkileşimin gerektiği işlerde başarıyı etkileyen bir faktör haline gelmektedir.

 

Hizmet, sağlık ve eğitim  sektörü, öğretmenlik, liderlik,

reklam ve pazarlama gibi çalışma alanlarında,

duygusal zekânın etkisinin belirgin hale geldiğini söyleyebiliriz.

  

Duygusal Zekâ ile başarısı kanıtlanmış kişiler

 

Kariyerinizde başarılı olmak için

ayrıca; duygusal zekâ sahibi bireylerin sahip olduğu

“kişisel yetkinlik” ve “sosyal yetkinlik” becerisine sahip olmalısınız.

 

Kişisel yetkinlik sahibi bireyler;
sahip oldukları olumlu ya da olumsuz duyguları yönetmeyi bilirler ve

duygularını faydaya çevirirler.

 

Bu yönü sayesinde;
duygusal zekâ düzeyi yüksek biri, başarısızlıkla karşılaştığında;
mantıklı ve soğukkanlı davranıp, yapıcı çözümler üretebilir.

 

Fiziksel, ekonomik, teknolojik ya da yönetimsel değişiklikler karşısında

önyargısız durabilir ve kendini yeni duruma kısa sürede adapte edebilir.

 

Bunlar dolayısıyla; başarı yolunda ilerlemekte ve

insan ilişkilerinde etkili olan duygusal zekâ;

insanların liderlik, yöneticilik gibi alanlarda, daha etkili bir şekilde yer almasını sağlamaktadır.

 

Sonuç olarak;
duygusal zekâsı yüksek bireyler,

insanlarla iletişim becerileri ve özfarkındalıklarını geliştirdikleri için

kendi yaptıkları hataların da başkalarının yaptıkları hataların da,

farkına daha rahat vararak, bunlarla yüzleşebilirler.

 

Özellikle iş ortamında;
insanları anlayıp onlarla iyi iletişim kurarak, takım halinde hataları düzeltip,

gerçek bir lider konumuna rahatça geçebilirler.

 

Lider olmak ile patron olmak arasındaki en büyük farklardan birisi de

duygusal zekâdır.

 

Bireyler, her ne kadar yetkin olursa olsun;

duygusal zekâsı olmadan, çevresine ve kendisine yeteri kadar yardımcı olamazlar.

 

Toplumları ve firmaları ayakta tutanlar, yüksek farkındalığa sahip liderlerdir.

 

 

cigdemguven@cigdemguven.info