Türkiye, 2022 yılını ilk beş ayında 43,2 milyar dolarlık dış ticaret açığı verdi. Mayıs rakamları daha da dramatik. 30 milyar dolara karşılık 19 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdik. Yılın beş ayı itibariyle cari açık rakamımız da yaklaşık 39 milyar dolar anlamına gelir.

Şimdi her ay çıkıp ihracatta rekor kırıldığını, dünyayı fethettiğimizi anlatanların bunun hesabını vermesi gerekiyor. İhracat yapanlardan değil, dış ticareti unutup sadece gelirle övünmeyi alışkanlık haline getiren ekonomi kurmaylarından söz ediyorum.

Bu daha çok mal satıp, daha büyük zarar eden esnafın, ne kadar büyük bir iş insanı olduğunu anlatması gibi bir şey. Üretim / ithalat kurgusunda herhangi bir düzenleme yapmayıp, aksine yok canıyla üretim yapıp, ihracat yapanların parasına el koymayı düşleyenlerin ülkeye bunun hesabını vermesi lazım gelmez mi?

Tam bir kurgu içerisinde, kendini kandıran, öte tarafta finansman maliyeti yükselen, ama üretim kurgusunu yerli tedarik oranlarıyla taçlandırıp, teşvik ve destekleri de buraya kanalize etmek yerine, yine rakamlarla, hem de tek taraflı övünmenin mantığını biri bize anlatabilir mi?

Çünkü bu haliyle Türkiye tam bir müflis esnaf görüntüsü veriyor. Yetmediği gibi kasasına girmesi gereken parayı getirenin de, tekrar üretim yapmasını zorlaştırmak adına finansmanını riske sokup, kredi musluklarını kesiyor.

Liralaşma adı altında, dünyanın en anlaşılmaz bakış açısıyla ithalata mahkum edilmiş bir üretim yapısını, söylemle düzelteceğini düşünmek, en hafif tabiriyle saflıktan başka bir şey değildir.

İş burada da bitmiyor. PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu’nun söylemlerinden anlıyoruz ki, içte gücü tükenen üretici hammaddeyi edinebilmek için uzun vadeler talep ediyor. Ama hammaddeyi temin edenler bunu peşin parayla getirmek durumunda kalıyor.

Bitti mi? Ne yazık ki hayır. Bir de kur riskinin getirdiği sıkıntılar gölgesinde, reel sektörü yurtdışından borçlanmaya yönlendirecek hareketler yapılıyor. İş burada kalsa yine razıyım. Çünkü dünya ekonomisinin daraldığı bu fotoğraf içerisinde ihracatçının mucize yaratması isteniyor.

Hadi diyebilirsiniz ki cari açık meselesini turizm gelirleriyle kapatırız. Tarihi Yarımada Girişimci İşadamları Derneği Başkan Vekili Kaan Koç’un ifadesi de ilginç. Diyor ki, şu anda gelen turistlerin en az yüzde 80’ini pandemi döneminde önceden bağladıkları seyahatlerini ötelemiş olanlar.

Yani, yeni bir kaynak girişi olup olmayacağı da tartışmalı. Medet umulan turizm sektörünün de fiktif bir rakam elde edeceğini anladığımız bu tablodan Türkiye adına ciddi bir finansman probleminin ortaya çıktığı görülüyor.

Şimdi hepsini alt alta koyup önce verilebilirse cevap verilsin? Rekor bunun neresinde? Sonra da övünmeye devam edebirsiniz.

cetinunsalan@yahoo.com