TÜİK Başkanı görevden alındı. İsimlere takılmıyorum; çünkü önemi yok. Önemli olan buradaki görevden alma ifadesidir. Normal görev süresini tamamlayan birisinin yerine, yeni bir isim atanması devlette son derece normaldir.

Ama söz konusu kişi daha göreve başlamasının üzerinden bir yıl geçmeden ve ‘görevden alındı’ ibaresiyle kamuoyuna duyuruluyorsa, meseleyi ‘oldu bitti’ye getirip, konunun üzerini kapatamazsınız.

Zira TÜİK, son yıllardaki performansıyla en çok tartışılan kurumların başında geliyor. Daha önce yüksek çıkan enflasyon ya da işsizlik nedeniyle Başkan Yardımcısı veya yöneticileri görevden alınmış bir kurum.

Kasım 2020 itibariyle ekonomi yönetimindeki görev değişiminin ardından, esasen bir itibarı geri kazanma mücadelesi yaşandığı görülüyor. Bunun ne kadar iyi yönetildiği tartışılsa da, atılan adımlar da yıpranmayı doğrular cinsten.

Şunu da çok iyi biliyoruz ki mevcut yapı içerisinde TÜİK Başkanı’nın, yöneticilerinin ya da çalışanlarının istatistikleri tek başına tartışılır hale getirmesi mümkün değil. Tek bir ağızdan yönetilmeye çalışılan bir ekonominin fotoğrafında, ancak ne denirse onu yapmak kadar kusurlu olabilirler.

Bu nedenle tıpkı yok olup, ne olduğu da belli olmayan ve rezervlerin eksi 50 milyar dolarlara dayanmasına neden olan 130 milyar dolar gibi, TÜİK meselesinin de kamuoyu adına aydınlatılması gerekiyor.

Aksi takdirde gerçek hedefin itibar mücadelesi olduğu apaçık ortadayken, yeni görevlendirmenin enflasyonu baskılamak ya da işsizliği düzenli düşürmeye devam etmek adına yapılıp yapılmadığına kimseyi ikna edemezsiniz.

Zaten işsizlik, sokakta yaşanan tüm gerçeğin aksine düşürülerek insanların aklıyla alay ediliyor. Bu açılan makas ise bir hesap hatasının ötesine geçmiş, artık kurumun ve verilerinin tamamen inandırıcılığını yitirdiği bir resmin görüntüsünü perçinliyor.

Şayet dert, gerçek verilere ulaşmak ise yine birinci şart kredibiliteyi sağlamaktır. Bunu sağlamanın yolu da görevden almanın arkasındaki gerekçeyi kamuoyuyla paylaşmaktır.

Veriler speküle, hatta manipüle edildi mi? Bu konuda bir takım baskılar yaşandı mı? Hangi yöntemler bu gerçek dışı fotoğrafın çıkmasına neden oldu? Gerçek veriye ulaşmak adına hangi hataların düzeltilmesi öngörülüyor?

İşsizliği yanlış açıklamanın çok anlamı yok. Çünkü 4 hafta içinde iş kanallarına başvurmayanlar yok sayılıyor. İş aramaktan ümidini yitirenlerin oranı çığ gibi artarken, düşen işsizlikten bahsediliyor.

Bu çok da önemli değil. Zira ancak ekonomi yönetiminin kendisini kandırmasına neden olur. Ama enflasyonu hatalı gösterirseniz, insanların gelirini etkilersiniz. Ekonomiye yönelik göstergeleri çarpıtırsanız, bir iş insanının yanlış yatırım yapmasına ya da kredi kullanmasına neden olursunuz. Bunun gibi bir dizi sakınca sayabilirim.

Şimdi günün sonunda TÜİK Başkanı görevden alındı deyip, sorun bitmiş gibi konuyu kapatırsak, hedeflenen itibar hayal olur. Ama şeffaf bir biçimde ortaya çıkan sapmaları ve gerekçelerini açıklarsak, işte o zaman ümitlenmek adına bir neden bulunulabilir.

cetinunsalan@yahoo.com