Bizde bir deyim vardır. Bir kişi, diğerine sonsuz kredisini anlatmak için ‘açık çek’ ifadesini kullanır. Bu, senden gelen tüm tekliflere açığım ve destekliyorum manasına gelir.

Bir de ‘karşılıksız çek’ diye bir kavram vardır. Genellikle senet gibi kullanılan çek yaprakları, vadesi geldiğinde ödenmezse karşılıksız olarak nitelendirilir ve sonrasında yasal süreç başlar.

İki kavramı da hatırlattıktan sonra dönelim Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’nin gıda sektörü temsilcileriyle yaptığı toplantıya... Toplantı sonrasında sosyal medya hesabından açıklama yapan Bakan memnuniyetini dile getirdi.

Toplantıda gıda sektörü temsilcilerinin KDV indirimine ilaveten, fiyat üzerinde atacakları cesur (!) adımların sözünün alındığı belirtildi. Nasıl cesur adımlar atılmaya karar verildiği ise bilinmiyor.

Bir tık öteye gidelim; böyle adımlar atılacağına dair karar alınıp alınmadığı konusunda da net bir bilgi yok. Çünkü bu konuda Bakan Nebati’nin dışında açıklama yapan da bulunmuyor.

Velev ki bunun sözü verildi. Toplantıya katılan sektör temsilcileri Bakan’ı üzmemek için bir takım taahhütlerde bulunmuş olabilir mi? Olabilir... Fakat enflasyonla mücadele anlamında fiyatlar üzerinden yapılan böylesi bir sözün kıymeti yok.

Çünkü bunların konuşulduğu sırada ete 40 TL zam geldi. Yetmedi; Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez bazı açıklamalarda bulundu ve bu açıklamalar öyle fedakarlık yapma marjının olmadığını açıkça gösteriyordu.

Ne dedi Başkan Suiçmez? “...Türkiye’de tarım sektörü kanunen milli hasılanın yüzde 1’inden daha az desteklenemez. Buna göre 79 milyar TL tarıma destek verilmesi gerekirken hükümetin tarıma verdiği destek sadece 29 milyar TL. Üstelik bu enflasyon ortamında bu geçen yılın desteği…

Bugün 192 milyarı bankalara, 13 milyarı tarım krediye, 50 milyar lirası da piyasalara olmak üzere çiftçinin 255 milyar TL borcu var ve bu borcun büyük bölümü kısa vadeli. Çiftçi bugün SGK  primini ödeyemiyor, kayıtlı çiftçi sayısı 495 bine kadar düştü.”

Açıklamada ayrıca gıda fiyatlarının yükseleceğine dair raporlar ortada dururken, inşaat sektörüne verilen anormal desteğe de atıfta bulunuluyor ve meselenin bir yaklaşım sorunu içerdiği dile getiriliyor.

Destek istenirken kaynak sorunu hep dile getirilir. Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Atatürk Havalimanı’nı bahçeye çevirmek için 2,5 milyar dolar ayrılmasını da çelişki olarak gösteriyor.

Aslında bu beyanat denk geldi. Türkiye’de tarım üretimi ve üreticisiyle ilgili çok büyük sorunlar olduğunu biliyoruz. Hatta aynı gün basına yansıyan Türkiye’nin tarihinde ilk kez Hindistan’tan buğday ithal ettiği haberi de her şeyi anlatıyor.

Üreticimizi desteklemek yerine Afrika’da toprak kiralayıp, oradaki çiftçiyi destekleme ya da üreticiyi ithalatla terbiye etme yaklaşımı da cabası. Tarladan çıkan ürünlerin de gerek lojistik hatları, gerekse de üzerine binen vergi yükleriyle hangi fiyatlara ulaştığını raftan görüyoruz.

Bu rafın üzerine konulan KDV’yi indirmeniz, o zinciri tartışmadığınız sürece işe yaramaz. Yaramadı da... O nedenle tarım sektöründe üreticinin fiyattan feragat edeceği bir marj yok.

Sektör temsilcileri bu sözü verdi mi; yoksa Bakan kendi kendine anlam mı çıkardı; bilinmez. Ama şu bir gerçek o söz verildiyse bile, hükmü karşılıksız çekten farklı değil. Zira hesapta o çeki ödeyecek para olmadığı gibi, olma ihtimali de yok.

cetinunsalan@yahoo.com