Her ne boyutta olursa olsun,

ticari bir işletmeyi yönetmenin bir bilim olduğu

kabul edilen bir yaklaşımdır.

Adam Smith’in 1776’da yayınladığı ‘’ulusların zenginliği’’ adlı kitabının

yönetim açısından en can alıcı noktalarından biri,

ticari bir işletmede, akıllıca yapılan bir iş bölümü sayesinde;

her çalışanın bir ürünü şahsen ürettiği bir iş dağılımda,

çalışanların daha üretken hale geldiğini söylemiş ve

iş bölümüyle ilgili seri üretim uygulanır hale gelmiştir.

Daha sonrasında David Ricardo, 

’’ekonomi politiği ve vergilendirmenin ilkeleri’’ adlı kitabında,

Portekizli işçiler için şarap, İngiliz işçiler için kumaş üretmenin daha verimli olduğunu,

çünkü ülkelerin özelliklerine göre, her ülkenin avantajlı alanlarına odaklanmanın,

dünyada kabul edilmiş ürünlerde, daha uzmanlaşmış oldukları sonucu doğmuştur.

Bunun adına ‘’ karşılaştırmalı üstünlük teorisi’’ adını vermiştir.

Bu araştırmaların sonucunda oluşan uygulamalar,

yönetimin bir bilim olarak kabul edilmesi sonucunu doğurmuştur.

Yönetim biliminin bu anlamda ortaya çıkış sebebi ise;

üretim sürecindeki israfın tamamen ortadan kaldırılması amacını taşıyan

toplam kalite yönetimi sisteminin ortaya çıkmasına neden olmuştur.

Tüm bu araştırmanlar sonucunda, ticari işletmelerde,

zaman ve malzemenin gereksiz kullanımı,

sermayenin kaybını ortadan kaldırmayı amaçlayan yönetim biliminin

ortaya çıkması temel konu olmuştur.

Yönetimin bu haliyle bir bilim dalı haline gelmesiyle aslında amacın,

yeni teknolojilerin uygulanmasından çok,

israfı azaltan, verimliliği artıran, inovasyonlarla desteklenen yönetim süreçlerinin

gelişmesine neden olmasıdır.

Verimliliğin artırılmasına yönelik bir bilim haline gelen yönetimin,

sanayi devriminin gelişmesinde kullanıldığı da bilinmelidir.

Uzmanlaşmanın ticari avantaj oluşturduğu yolundaki bilimsel yönetim araştırmaları

günümüze kadar gelmiş ve hala uygulanmakta olan bir bilim dalıdır.

Yöneticilerin işletme kaynaklarını sürekli daha verimli halde kullanma bilgi ve çabaları,

yönetimin en önemli bilimsel unsuru haline gelmiştir.

Yönetimin bir bilim dalı olarak kabul edildiği durumlarda ve

bu şekliyle uygulandığında, rasyonel yaklaşımlar sonucu kararlar alınmaya başlanır,

dünya ve ülke ekonomisindeki gelişmeler yakından izlenmeye devam edilir.

Durum böyle olduğunda; faiz değişimlerinin enflasyonu doğurmadığını,

enflasyonun faizi etkilediğini bilimsel olarak algılanmış olup,

tedbirlerimizi buna göre alırız.

Enflasyonun en önemli sebebinin ise;

üretim noksanlığından kaynaklandığını bildiğimiz anda

işletmemizi bilimsel olarak yönetmeye başlamış oluruz.

Yoksa duygusal bağlılık ve kararlara göre desteklenen işletme durumuna düşülür.

Desteklenmediğinde dayanıksız işletme olmamız kaçınılmazdır.

Bugünün ağır ekonomik baskılarının altında olduğunu bilen bilimsel yöneticiler, birçok şirket,

acil tehditler karşısında hayatta kalmaya odaklanmaktan başka çarelerinin olmadığını

bilmek durumundadır.

Ancak; yine bilimsel ekonomi ve siyasetle ilgili tartışmaların ileriyi gören ve

sonuçlara, doğru uygulanan tahminlere ihtiyacı olduğu anlaşıldığında,

risklerin oldukça yüksek ve liderlerin veya liderin bugün alacağı birçok kararın etkisinin

yıllarca süreceğini bilmek veya bildirmek gerekecektir.

Hatalı siyasi ekonomik kararlara göre pozisyon almak durumunda değiliz.

Doğruyu ve gerçeği bulmak ve işletmelerimizde uygulamak zorundayız.

İlerlemenin yolu ise;

bilimsel yöneticinin belirsizlik koşullarında etkili olabilecek stratejiler kurgulamak,

planlama ile yapılacak operasyonlar arasında dinamik bir bağ kurmak,

hayal gücüyle stratejik öngörüleri birleştirerek,

planlama ve öngörülerini bir arada kurumsallaştırmanın dinamiğini uygulamalıdır.

Önemli bir ekonomik bunalımdan geçtiğimiz bu günlerde;

güçlü firma olabilmenin başlangıcının;

krizlerin sonsuza kadar sürmeyeceğinin bilinmesiyle başlar.

Hayatta kalabilmenin şu an için en önemli strateji seçim olduğunu

en başa koyabilmeliyiz.

Cengiz HERGÜNLÜ

SMMM-Bağımsız DENETÇİ

www.hergunlu.com

chergunlu@hergunlu.com