“Yangın çıkma olasılığı var sözü; yerini, ‘her an her yerde olabilir’ sözüne bıraktı.

Yaz aylarının en sıcak günleri, yine kâbusu yaşattı.

Sıcaklığın 30 derecelerin üzerine çıktığı,

nemin de yüzde 30’ların altına düştüğü yerlerde,

ne yazık ki; yaşamlar yanıyor.

Bolu’dan İzmir’e, Çanakkale’den Antalya’ya;

ülkenin batı kesimlerinde, her an bir alan yanıyor.

Ülkenin batısında;

mavi gökyüzüne, yangın dumanlarının kara bulutları çöküyor.’’

cümleleriyle son yıllarda artan orman yangınlarındaki artışa dikkat çeken

ÇEKÜL Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ünal Akkemik,

önemli bir uyarıda bulundu.

Akkemik; artan orman yangınlarının,

toplum tarafından kanıksanmaya başlandığını belirterek;
‘’Artan orman yangınları, hayatımızın bir parçası değil!

Ormanlarımız yanarken ve bu yangınlar, yerleşim alanlarına sıçrarken,

toplumsal olarak; sanki bir kanıksama da yaşamaya başlıyoruz.

2021 yılındaki büyük yangından sonra yükselen toplumsal duyarlılık,

görece de olsa; önlem alınmasında, yetkililere baskı uygulanmasını sağlamıştı.

Orman Genel Müdürlüğü yetkilileri;

bütün kamuoyuna önlemlerin artırıldığı,

yeterli teknik donanım ve insan gücünün sağlandığı

konusundaki açıklamalarını, sıklaştırmıştı.

Ancak; ormanlarımız yanmaya devam ediyor!’’ diye konuştu.

Prof. Dr. Ünal Akkemik;
özellikle batıdaki sahil kentlerine göçün artması ile

büyüyen yerleşim alanlarının, ormanların içine doğru yayılmasının

orman yangınlarının boyutunu ve niteliğini değiştirdiğini belirtti.

Akkemik; geçmişte, sadece Orman Genel Müdürlüğü’nün sorunu gibi görülen

orman yangınlarının, günümüzde; kentlinin ve yerel yönetimlerin de

sorunu haline geldiğini ifade ederek;

‘’Neredeyse her orman yangını, en yakın yerleşim yerine ulaşıyor,

insanın yaşam alanını ve hayatını tehdit ediyor.

Batı ve güney kıyılarımız boyunca artan kentleşme,

fiilen; kentleri ve ormanları iç içe getirdi.

Bu, yıllardır biriken pek çok yanlışın üzücü sonucu.

Ne yazık ki;

en ufak bir kıvılcım, on binlerce hektarlık orman alanının

içindeki tüm canlılarla birlikte, yok olmasına neden oluyor.’’ diye konuştu.

Orman yangınlarının;

yüzde 95’inin insan etkisiyle,

sadece yüzde %5’nin ise; doğal sebeplerden oluştuğunu hatırlatan Akkemik;
ekosistemin doğal döngüsünün sekteye uğratılmasının da

yangınla mücadeleyi zorlaştırdığını söyledi.

Akkemik;

‘’İklim değişiyor ve unutmamamız gereken;
yaz döneminde sıcak hava dalgalarının sıklığı ve süresi giderek artıyor,

yangının; hızla yayılmasına ve

söndürme çalışmalarının zorlaşmasına yol açıyor.

Şu bir gerçek:

Akdeniz Havzası’nda yer alan ülkemizdeki yangınla mücadeledeki yetersizlikler,

değişen ormancılık mevzuatı,

ormandan yararlanma biçimleri ve

rant tehdidi gibi etkenler devam ettiği sürece;
orman yangınları, bütün hızıyla devam edecek.’’

ÇEKÜL Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ünal Akkemik,

orman yangınlarının başlıca nedenlerini ise; şöyle açıkladı

● Orman alanlarının; Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle orman dışına çıkarılması,

   orman alanlarının rant kaynağı olarak görülmesi,

   yatırımların; ormanlık alanlarda verilen izinlerle devam etmesi,

● İnsanların yeterince duyarlı, dikkatli, bilinçli olmaması,

● Yangın önleyici çalışmaların yetersiz olması,

● Teknik donanımın yetersiz olması,

● Orman bölge müdürlükleri ve

   büyükşehir belediyeleri arasındaki koordinasyon eksikliği.

Orman yangınları ile mücadelede;
soğukkanlı bir yaklaşımla, bilimsel temellere dayalı

radikal çözümler üretilmesi gerektiğini ifade eden Akkemik;
ormanlardaki insan eylemlerinin azaltılması gerektiğini ifade etti.

‘’Hala; yangınların ardından, bazıları;
kolay yandıkları için Kızılçamları suçluyor.

Ancak Kızılçamlar suçlu değil.

Bizler; ormanlardaki insan eylemlerini azaltmalıyız.

ÇEKÜL Vakfı olarak;
öncelikli hedefin, bu olması gerektiğini savunuyoruz.

Bilim insanları, üniversiteleri, meslek odaları, sivil örgütlenmeler, yerel yönetimlerin

iş birliği geliştirdiği ve hızla hayata geçebilecek, uygulanabilir, her kesimi kapsayıcı;

sadece, ormanlık alanları değil; 

kentleri, kırsal mirası, arkeolojik mirası, doğal mirası koruyacak

acil eylem planını geliştirmemiz gerekiyor.’’  diye konuşan Akkemik;
ÇEKÜL Vakfı’nın orman yangınlarının önlenmesi için hazırladığı önerileri ise;

şöyle sıraladı:

● Var olan orman alanlarımızın “orman” vasfı devam etmeli.

   İnsan eylemi içeren imar izinleri, verilmemeli. 

   (Madencilik, dinlenme-konaklama tesisleri, enerji tesisleri gibi) 

● Enerji nakil hatları ormanlardan geçirilmemeli;

   mutlaka geçirilmek zorundaysa, düzenli bakımları yapılmalı. 

   Kesinlikle denetim mekanizması işlemeli. 

● Orman yangını risklerini gösteren teknolojik donanımlarla,

   bilimsel verileri kullanarak stratejik planlar hazırlanmalı ve

   tüm yetkili kesimlerle, sivil örgütlerle, halkla paylaşılmalı. 

● İlgili bakanlıklarda ve alt birimlerinde; işin ehli, uzman kadrolar görev almalı. 

● İklim değişikliği nedeniyle yaz aylarının uzaması,

   sıcaklığın artması ve nemin düşmesiyle;
   yangın riski taşıyan bölgelerde ormanlık alanlara girişler yasaklanmalı.

   Kesinlikle denetim mekanizması işlemeli. 

● Ormanların koruyucusu olan orman köylüleri desteklenmeli,

   yaşam kültürleri korunmalı. 

● Büyük kentler ve ormanlar arasında, tampon bölgeler yaratılmalı. 

● Yerel yönetimler ve orman bölge müdürlükleri iş birliği geliştirmeli,

   eylem planı hazırlamalı. 

● Toplumda, doğayı koruma bilincinin geliştirilmesi için

   eğitim seferberliği başlatılmalı.

   Bilim insanları, uzmanlar ve ilgili sivil örgütlerle iş birliği yapılmalı. 

● Yerel ve merkezi yönetimlerin alanda çalışan birimleri güçlendirilmeli, yetkinlik kazanmalı.